Эрттирер хүнү болгаш шагы: 2022 чылдың ноябрьның 1-ниң хүнү, 14 шак
Эрттирер чери: Улусчу чогаадылга бажыңы
I. Байырлыг кезээ
1. Форумнуң башкарыкчызы Тыва Республиканың Чазааның чанында ТГТСЭШИ-ниң эртем архивиниң килдис эргелекчизи Василий Савырович Салчактың киирилде сөзү.
2. Тыва Республиканың Баштыңы Владислав Товарищтайович Ховалыгның байыр чедириишкини.
3. Тыва Республиканың Дээди Хуралының (Парламентизиниң) Даргазы Кан-оол Тимурович Давааның байыр чедириишкини.
4. Шаңналдар тыпсыры.
5. Илеткел «Тыва литература – Чогаалчылар эвилелиниң удуртулгазында (80 чыл оюнга)». Уран Алдын-ооловна Донгак, Тыва Республиканың Чазааның чанында ТГТСЭШИ-ниң чогаал шинчилелиниң секторунуң эргелекчизи, башкарыкчы эртем ажылдакчызы, филология эртемнериниң кандидады.
6. Илеткел «Тыва Республиканың А.С. Пушкин аттыг Национал ном саңының чурт-шинчилел талазы-биле ажыл-чорудулгазы». Айлаңмаа Кызыл-ооловна Аракчаа, Тыва Республиканың Национал библиотеказының директорунуң оралакчызы.
7. Илеткел «Тыва чечен чогаалдың хөгжүлдезинге совет чогаалчыларның үлүг-хуузу». Сайлыкмаа Салчаковна Комбу, Тываның Чогаалчылар эвилелиниң Баштаар чериниң даргазы, филология эртемнериниң кандидады.
II. Шуулганның шиитпирин хүлээп алыры.
III. Байырлыг концерт.
Төгерик стол
«Тыва дыл – чоннуң культуразын бедидер болгаш суртаалдаар чугула чепсек: ону сайзырадыр болгаш камгалап арттырар оруктары»
2022 чылдың ноябрь 1
ПРОГРАММА
09.00 – 09.30 ш. Киржикчилерниң бүрүткели.
09.30 – 09.35 ш. Байыр чедириишкини. Национал школа хөгжүдер институттуң директорунга сөс.
Куулар Е. М. – фил.э.к.
09.35 – 09.45 ш. Төгерик столдуң башкарыкчызынга сөс. «Кижиниң хевирлеттинеринге төрээн дылдың чугулазы»
Алевтина Сугдуровна Шаалы – пед. эрт. кандидады, Национал школа хөгжүдер институттуң Өөредилгениң этнокультурлуг ужур-утказын хевирлээр лабораторияның эргелекчизи.
Илеткелдер
09.50 – 10.00 ш. «Өг-бүлеге уруглар кижизидилгезинге төрээн дылдың ужур-дузазы» – Алик Кертик-оолович Монгуш, Тыва Республиканың Таңды кожуунунуң чагырга даргазы.
10.05 – 10.15 ш. «Тыва дылды өөредириниң хоойлу талазы-биле үндезиннери» – Аяна Кан-ооловна Монгуш, Тыва Республиканың Дээди Хуралының (Парламентизиниң) өөредилге, культура, аныяктар политиказы болгаш спорт комитединиң даргазы.
Тыва дыл – өөредилге адырында
10.20 – 10.30 ш. «Төрээн (тыва) дыл – Тыва Республиканың өөредилге системазында» – Виктория Валериевна Монгуш, Национал школа хөгжүдер институттуң Тыва филология лабораториязының эргелекчизи.
Тыва дыл – культура болгаш уран чүүл адырында
10.35 – 10.45 ш. «Уруглар болгаш аныяктарга тыва чоннуң ёзу-чаңчылдарын суртаалдаарынга Тыва Республиканың Национал театрының салдары» – Сайдаш Бегзиевич Монгуш, Тыва Республиканың В. Көк-оол аттыг Национал театрының кол режиссёру.
10.50 – 11.00 ш. «Тыва Республиканың Национал музейиниң шыгжамырын тыва дылды өөредиринге ажыглаары» – Лаида Кара-ооловна Монгуш, биол.э.к., ТР-ниң Алдан-Маадыр аттыг Национал музейиниң Культура, уран чүүл, шажын болгаш чурт шинчилел килдизиниң эргелекчизи.
11.05 – 11.45 ш. Тыва дылды сайзырадыр болгаш камгалап арттырары дээрге-ле тыва чоннуң культуразын бедидер болгаш суртаалдаар чугула чепсек болур деп чидиг айтырыгга хамаарыштыр. Ажык чугаа.
Сайгарылгалыг ажык чугаага эртемденнер, башкылар, студентилер, күрүне болгаш хөй-ниити ажылдакчылары, культура болгаш медиа ажылдакчылар киржир.
11.45 – 12.00 ш. Ажылды түңнээри.
12.00 – 13.00 ш. Республика чергелиг мөөрейлерниң тиилекчилерин шаңнаары.
1) Ортумак өөредилге черлериниң аразында «Тергиин тыва дыл кабинеди»;
2) Школа назыны четпээн уруглар өөренир албан черлериниң аразында «Тергиин тыва дыл кабинеди»;
3) Республика чергелиг мөөрей «Аныяк шүлүкчү».
4) Мультимедийлиг төлевилелдер мөөрейи «Челээш».
Болур чери: Тыва культура төвү, Ленин кудумчузу, 7, концерт залы.